Η πόλη του καφέ
Η ιστορία του καφέ ξεκινάει από τα μέσα του 16ου αιώνα όταν άρχισε το δικό του μακρύ ταξίδι από την Αιθιοπία στις αραβικές χώρες και στη συνέχεια στην τότε οθωμανική αυτοκρατορία και στη μετέπειτα μέσω των εμπόρων στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Μία είναι όμως η πόλη του καφέ, εκεί όπου τον 16ο αιώνα δημιουργείται και αναπτύσσεται για πρώτη φορά η τεχνική του καφέ που κρατάει ακόμα και σήμερα. Η Κωνσταντινούπολη είναι μία πόλη του καφέ με μεγάλη ιστορία.
Η τεχνική ψησίματος του καφέ που βράζει σε ένα μπρίκι και σερβίρεται σε περίτεχνα φλιτζάνια, κάτι που συναντάμε ακόμα και σήμερα σε πολλά παραδοσιακά καφενεία της πόλης, ξεκίνησε τότε, στην αρχή δηλαδή της ιστορίας του καφέ. Η ιδιότητα του καφέ να καταπολεμά την υπνηλία τον έκανε ιδιαίτερα διάσημο και απαραίτητο σε πολλές δημόσιες και ιδιωτικές συναθροίσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις. Τα καφεκοπτεία μετατράπηκαν σε τόπους συζητήσεων διασκέδασης και διαφόρων άλλων εκδηλώσεων από τα πρώτα που άνοιξαν στην περιοχή της Μόκα στην Υεμένη μέχρι τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης.
Στη μέση λοιπόν αυτής της διαδρομής βρίσκεται η τότε πρωτεύουσα μιας μεγάλης αυτοκρατορίας, η Κωνσταντινούπολη. Το τότε νομικό καθεστώς των Αράβων απαγόρευε αυστηρά την εξαγωγή των σπόρων και των κόκκων του καφέ σαν έτοιμο προϊόν στην Ευρώπη. Ο καφές σαν τελικό προϊόν πέρασε στην Ευρώπη στα τέλη του 16ου αιώνα από τη Βενετία η οποία διατηρούσε ισχυρές εμπορικές σχέσεις με τις τότε αραβικές χώρες αλλά και την Κωνσταντινούπολη. Στους Βενετούς εμπόρους, οι οποίοι επισκέπτονται πολύ συχνά την Κωνσταντινούπολη επαφίεται η εξάπλωση αυτού του προϊόντος στην Ευρώπη. Η πόλη του καφέ αποτελεί κέντρο ανάμεσα στον αραβικό κόσμο την Ασία και την Ευρώπη. Στα καφενεία της Κωνσταντινούπολης ξεκινούν το ταξίδι τους για τις πόλεις της γηραιάς Ηπείρου πολλά εξωτικά προϊόντα και ανάμεσά τους είναι φυσικά και ο καφές.
Πολλοί και διαφορετικοί πολιτισμοί έχουν περάσει από την Κωνσταντινούπολη, και ενδεχομένως άλλοι τόσοι έχουν αφήσει με κάποιο τρόπο το στίγμα τους στην καθημερινότητα, τον πολιτισμό, την κοινωνία και την κουζίνα της πόλης. Στο κέντρο της αλλαγής βρίσκεται πάντα ένα καφέ τα οποία άρχισαν να εμφανίζονται σιγά-σιγά ως καφεκοπτεία και καφενεία προσφέροντας τη δυνατότητα στους θαμώνες τους να συζητήσουν για τα κοινωνικά δρώμενα της εποχής και να ενημερωθούν για τις διάφορες γεωπολιτικές αλλαγές καθώς και τα κοινωνικά νέα της πόλης.
Μια σημαντική διαμάχη που προέκυψε εξαιτίας της απόφασης του Πάπα Κλήμη Η`, ο όποιος δοκίμασε το ρόφημα το 1600 μ.Χ. και το βρήκε εξαίσιο βαφτίζοντας τον χριστιανικό ρόφημα, έδωσε τη δυνατότητα στο προϊόν να εξαπλωθεί ταχύτητα σε όλη την Ευρώπη.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε την τεράστια διαφορά που υπήρχε αναφορικά με τον τρόπο ψησίματος του καφέ. Στην Κωνσταντινούπολη μετά το καβούρντισμα του καφέ, το προϊόν έπρεπε να κονιορτοποιηθεί με κάποιο τρόπο, με έναν μύλο δηλαδή του καφέ και στη συνέχεια να ξεκινήσει η διαδικασία του ψησίματος με τη γνωστή σε όλους μας μέθοδο του σιγοβράσματος στη χόβολη. Η τεχνική αυτή παραμένει ίδια ακόμα και σήμερα, προσφέροντας ένα μοναδικό συναίσθημα, ένα ταξίδι θα λέγαμε στο χρόνο με μερικές γουλιές καφέ.
Σήμερα ο χάρτης των καφεκοπτείων και των καφενείων, των παραδοσιακών δηλαδή σημείων που μπορούσες να συναντήσεις στην Κωνσταντινούπολη μέχρι και πρόσφατα έχει αλλάξει, βλέπετε η τεχνολογία η ταχύτητα του δυτικού πολιτισμού έχει επηρεάσει αρκετά τη διαμόρφωση του συγκεκριμένου τοπίου. Ο επισκέπτης με λίγο καλό ψάξιμο θα μπορέσει στη σημερινή εποχή να συναντήσει τα καλά κρυμμένα καφέ τα οποία συνεχίζουν με την ίδια παράδοση, συνεχίζουν να προσφέρουν το αγαπημένο ρόφημα στην πόλη του καφέ.